
ژول ورن، نویسنده و شاعر فرانسوی
رولد دال (انگلیسی:Roald Dahl؛ زاده ۱۳ سپتامبر ۱۹۱۶ – درگذشته ۲۳ نوامبر ۱۹۹۰)، داستان نویس و فیلمنامهنویس اهل ولز بریتانیا و از مشهورترین نویسندههای انگلیسی با والدین نروژیالاصل بود. اوج شکوفایی او بهعنوان نویسنده برای کودکان و بزرگسالان در دهه ۱۹۴۰ بود.
مهمترین آثار او غول بزرگ مهربان، چارلی و کارخانه شکلات سازی، جیمز و هلوی غول پیکر، ماتیلدا ، قافیههای شورشی و داستانهای چشمنداشتنی و جادوگر ها است. از روی بیشتر آثار او فیلم ساخته شده است. روالد دال در سال 1916 در ویلا ماری ولز از پدر نروژی هارالد دال (1863-1920) و سوفی ماگدالن دال (1885-1967) به دنیا آمد. پدر دال، دلال کشتی ثروتمند و مردی خودساخته، به بریتانیا مهاجرت کرده بود و در دهه 1880 با همسر اولش، ماری بورین گرسر فرانسوی، در کاردیف اقامت گزید. آنها قبل از مرگ او در سال 1907 دارای دو فرزند (الن مارگریت و لوئیس) بودند. مادر رولد دال به یک خانواده نروژی از وکلا، کشیشان کلیسای دولتی و بازرگانان ثروتمند و صاحبان املاک تعلق داشت و زمانی که در سال 1911 با پدرش ازدواج کرد به بریتانیا مهاجرت کرد. دال به افتخار رولد آموندسن کاشف قطبی نروژی نامگذاری شد. زبان اول او نروژی بود که در خانه با والدین و خواهرانش آستری، آلفیلد و الس صحبت میکرد. مادربزرگ مادری او الن والاس، نوه گئورگ والاس، عضو پارلمان و از نوادگان یک مهاجر اسکاتلندی در اوایل قرن هجدهم به نروژ بود. خواهر دال آستری در سن هفت سالگی در سال 1920 هنگامی که دال سه ساله بود بر اثر التهاب آپاندیس درگذشت و پدرش چند هفته بعد در سن 57 سالگی بر اثر ذات الریه درگذشت. در اواخر همان سال، کوچکترین خواهرش، آستا، به دنیا آمد. پس از مرگ، هارالد دال ثروتی را به ارزش 158917 پوند از خود به جای گذاشت. (معادل 6,791,035 پوند در سال 2021). مادر دال تصمیم گرفت به جای بازگشت به نروژ در ولز بماند، زیرا شوهرش میخواست فرزندانشان در مدارس انگلیسی تحصیل کنند. هنگامی که او شش ساله بود، دال با بت خود بئاتریکس پاتر، نویسنده داستان پیتر خرگوش با شخصیت بدجنس پیتر خرگوشه، اولین شخصیت تخیلی مجوز ملاقات کرد. در سال 2020 ملاقات آنها در فیلم درام تلویزیونی، رولد و بئاتریکس: دم موش کنجکاو نمایش داده شد. دال ابتدا در مدرسه کلیسای جامع، Llandaff شرکت کرد. در هشت سالگی، او و چهار تن از دوستانش توسط مدیر مدرسه به خاطر گذاشتن یک موش مرده در شیرینی فروشی محلی، با چوب دستی تنبیه شدند. این پنج پسر شوخی خود را “توطئه بزرگ موش 1924” نامیدند. خانم شیرینی فروش الهام بخش دال در خلق خانم ترانچ بول در ماتیلدا بود. گابستپرها شیرینی مورد علاقه دانش آموزان بریتانیایی بین دو جنگ جهانی بودند، و دال در داستان تخیلی خود به نام «گابستاپ ابدی» که در «چارلی و کارخانه شکلات سازی» به نمایش درآمد، به آن اشاره کرد. در کودکی دال به مدرسه شبانه روزی سنت پیتر در وستون سوپر مار منتقل شد. والدینش میخواستند او در یک مدرسه دولتی انگلیسی تحصیل کند. این نزدیکترین مدرسه به دلیل خط کشتی معمولی در کانال بریستول بود. دال در سنت پیتر دوران ناخوشایندی داشت. او بسیار دلتنگ بود و هر هفته برای مادرش نامه می نوشت اما هرگز ناراحتی خود را برای او فاش نمی کرد. پس از مرگ مادرش در سال 1967، متوجه شد که او همه نامهها را ذخیره کرده است. دال در زندگینامهاش «پسر: قصههای کودکی» درباره دوران حضور خود در مدرسه سنت پیتر نوشت: «در سن هشت، نه و ده سالگی، کنکرها در طول دورهی غمانگیز پاییزی، نور خورشید را به زندگی ما وارد کردند.» در جنگ جهانی دوم به نیروی هوایی انگلستان در نایروبی پیوست. مدتی در یونان و سوریه و مصر خلبان جنگی بود و در آن مدت، یک بار هواپیمایش سقوط کرد و مجروح شد. در ۱۹۴۲ به سفارت بریتانیا در واشینگتن رفت و نویسندگی را شروع کرد. اولین داستانهایش را بر اساس تجربههایش در جنگ در نشریات آمریکایی بهچاپ رساند. اما خیلی زود به نوشتن برای کودکان تمایل یافت. آثار او اثر زیادی بر نویسندگان انگلیسی زبان پس از او گذاشت.
گابستپرها شیرینی مورد علاقه دانش آموزان بریتانیایی بین دو جنگ جهانی بودند.
او در سال ۱۹۸۳ برندهٔ جایزهٔ ویت برد شد و در نوامبر ۱۹۹۰ درگذشت. مجلهٔ تایم او را «یکی از پرخوانندهترین و تأثیرگذارترین نویسندگان نسل ما» نامید و نوشت: «کودکان عاشق داستانهای رولد دال هستند و او را نویسندهٔ محبوب خود میدانند… داستانهای او آثار کلاسیک آینده خواهند بود.» رولد بارها با مرگ روبرو شد. در جنگ جهانی دوم شرکت کرد و در طی حادثهای با هواپیما سقوط کرد اما در کمال ناباوری جان سالم به در برد. در کودکی هم در تصادفی بینی او به کلی از بین رفت اما طی جراح بینی او را به حال و روز خود برگرداند. در طول زندگی، عملهای جراحی زیادی داشت. سرانجام در سال ۱۹۹۰ میلادی در ۷۴ سالگی به دلیل بیماری نادری به نام سندروم میلودیسپلاستیک درگذشت.
آثار
کتابهای رولد دال سالهای زیادی در لیست پرفروشترین کتابهای کودکان بودهاند. از بسیاری از کتابهای این نویسنده فیلم ساخته شدهاست. او با دنیای کودکان به خوبی آشناست، ذهنیات و تخیلات کودکان را به خوبی میشناسد و جذابیت رازآلود کتابهایش و کلام طنزآلود و دوست داشتنیاش همیشه برای کودکان لحظاتی به یادماندنی را ایجاد میکند. او میگوید: «اگر میخواهید دنیا را از دریچه چشمان کودکان بنگرید، چهار دست و پا روی زمین زانو بزنید و به بزرگسالانی که به شما امر و نهی میکنند، خیره شوید» قهرمانهای کتاب او کودکانی جسور و شجاع هستند که در اتفاقاتی هیجانانگیز بر بدیها پیروز میشوند. سوژههای داستانهای او گاهی بسیار ساده مثل داستان کوتاه «تشپ کال» و گاه داستانهایی تخیلی و عجیب و غریب مثل «چارلی و کارخانهٔ شکلات سازی» یا «جادوگرها» هستند. کتابهای رولد دال خلاقیت و قوهٔ تخیل کودکان را به چالش میکشد. او آنها را با مفاهیم بزرگی چون برابری، نوع دوستی، طبیعت دوستی، جسارت و شجاعت و… آشنا میکند. کتابهای رولد دال به قدری جذاب و دوست داشتنی هستند که بزرگسالان هم بسیار از آنها استقبال میکنند؛ بنابراین اگر به فکر خواندن کتاب همراه با کودکتان هستید حتماً از کتابهای رولد دال استفاده کنید. کتابهای کودکان گرملینها (۱۹۴۳) جیمز و هلوی غول پیکر (۱۹۶۱) چارلی و کارخانه شکلات سازی (۱۹۶۴) انگشت جادویی (۱۹۶۶) آقای روباه شگفتانگیز (۱۹۷۰) چارلی و آسانسور بزرگ شیشهای (۱۹۷۲) دنی، قهرمان جهان (۱۹۷۵) تمساح غولپیکر (۱۹۷۸) سرزنشها (۱۹۸۰) داروی شگفتانگیز جورج (۱۹۸۱) غول بزرگ مهربان (۱۹۸۲) (رولد دال، به گفته خودش این کتاب را بیشتر از دیگر کتاب هایش دوست میداشت) جادوگرها (۱۹۸۳) من و زرافه و پلی (۱۹۸۵) ماتیلدا (۱۹۸۸) تشپ کال (۱۹۹۰) مینپینها (۱۹۹۱) کشیش نیبلزویک (۱۹۹۱) شعر کودکان ترانههای آشوبگر (۱۹۸۲) حیوانات کثیف (۱۹۸۳) شوربای ترانهها (۱۹۸۹) داستانهای بزرگسالان رمانها گاهی هرگز: قصهای برای سوپرمن (۱۹۴۸) عمو اسوالد من (۱۹۸۰) مجموعه داستانهای کوتاه ده داستان آگهیها و پرواز (۱۹۴۹) کسی مثل تو (۱۹۵۳) ببوس ببوس (۱۹۶۰) بیست و نه بوسه از طرف رولد دال (۱۹۶۹) داستانهای چشمنداشتنی (۱۹۷۹) داستانهای چشمنداشتنی دیگر (۱۹۸۰) بهترین داستانهای رولد دال (۱۹۷۸) داستانهای ارواح (۱۹۸۳) مینیبوس رولد دال (۱۹۸۶) آه، راز شیرین زندگی ام (۱۹۸۹) مجموعه داستانهای کوتاه رولد دال (۱۹۹۱) غیرداستانی پسر، داستانهایی از کودکی (۱۹۸۴) تنها رفتن (۱۹۸۶) سرخک، بیماری خطرناک (۱۹۸۸) خاطراتی با غذاها در جیپسی هاوس (۱۹۹۱) راهنمای ایمنی راهآهن (۱۹۹۱) روزنوشتهای دال ۱۹۹۲ (۱۹۹۱) سال من (۱۹۹۳) روزنوشتهای رولد دال ۱۹۹۷ (۱۹۹۶) گنج میلدنهال (۱۹۹۹) نمایشنامهها عسلها (۱۹۵۵) ویلی وانکا (۲۰۰۷) فیلمنامهها ۳۶ ساعت (۱۹۶۵) فقط دو بار زندگی میکنی (۱۹۶۷) چیتی چیتی بنگ بنگ (۱۹۶۸) شبکاو (۱۹۷۱)
شازده کوچولو (به فرانسوی: Le Petit Prince; به انگلیسی: The Little Prince) یک فیلم پویانمایی کامپیوتری سهبعدی انگلیسی زبان ساخت کشور فرانسه است که با شیوه ی فانتزی و درام؛ به کارگردانی مارک آزبرن در سال ۲۰۱۵ اکران شد.
این انیمیشن بر اساس کتاب داستانی به همین نام نوشته ی آنتوان دو سنت اگزوپری ساخته شده است. این اولین اقتباس یک فیلم انیمیشن طولانی از داستان شازده کوچولو است. این فیلم قسمتهایی از داستان کتاب را با استفاده از شیوه انیمیشنی استاپ موشن نمایش میدهد. در این انیمیشن یک دختربچه با خلبان و راوی کتاب برخورد میکند که حالا سالخورده است. او داستان دیدارش با شازده کوچولو در صحرا را برای دختر بچه تعریف میکند.