انقلاب روزبه‌روز به پیش می‌رود. وضع زندگی گنجور، از نظر مالی، به هم می‌ریزد. عده‌ای شروع به گریختن از کشور می‌کنند. گنجور هم تصمیم می‌گیرد با خانواده‌اش به انگلیس برود. مراد تصمیم می‌گیرد با هستی ازدواج کند. مادر مراد از این قضیه استقبال می‌کند؛ و با وجود مخالفت‌های پدرش، این دو با هم ازدواج می‌کنند و به خانه توران نقل مکان می‌کنند. توران‌جان می‌میرد. هستی صاحب یک فرزند می‌شود. «محمد علی سپانلو» که سووشون را در سلوک رمان اجتماعی ایران، نخستین اثر پر و پیمان دانسته و بر این باور است که «ازتهران دهشتناک تا سووشون رمان اجتماعی ایران به درازای عمر ۵۰ ساله، سیر پویایی را دنبال کرده‌است» به رمان سه جلدی «جزیره سرگردانی» نیز چنین اشاره می‌کند: «آخرین اثر مطرح شدهٔ خانم دانشور رمان «جزیره سرگردانی» است که من از دیر باز شاهد شکل گیری آن و لطمه‌ای که سانسور به آن زده بود، بوده‌ام.» اما ساربانِ عاشق که پی در پی پای آدم‌هایش را به سیاست و جامعه می‌کشاند و دلبسته دنیایی است «عاری از سدهای طبقاتی و فرقه‌ای و هر گونه ستمی»، و می‌خواهد از «حقیقتِ فراتر رود و حقیقت یابی» کند، در «ساربانْ سرگردان» باز سراغ همان آدم‌هایی می‌رود که در جلد نخست بدان‌ها پرداخته گویی هنوز لایه‌هایی از آدم‌ها باز در سایه‌اند و باید روزی در جلد سوم شاهد دگر دیسی‌هایی از این دست باشیم تا ببینیم پس از شام آخر باز چه کسان را دوباره بر خاج میخکوب خواهد کرد و از ترس، دلیری و از بخل بزرگواری می‌آفرینند و کدامین‌ها «نیست را هست می‌کنند و هست را نیست.»